Niniejsze wskazówki stanowią podsumowanie Wytycznych dla Kościoła, w szczególności dla parafialnych miejsc kultu i wydarzeń około parafialnych
Podejmowanie kroków dotyczących liturgii i wydarzeń parafialnych w związku z koronawirusem
W chwili ukazania się niniejszych wskazówek w Wielkiej Brytanii zostało potwierdzonych kilka przypadków i nie ma dowodów na epidemię przenoszoną z osoby na osobę na terenie Anglii i Walii. Sytuacja może ulec zmianie. Stosowanie niniejszych wskazówek należy wprowadzać stopniowo wraz z rozwojem sytuacji w kraju.
W obecnej chwili nie mamy do czynienia z pandemią. Działania podejmowane w Anglii i Walii koncentrują się na ograniczeniu zasięgu wirusa i niniejsze wskazówki dotyczą tych okoliczności. Jeśli sytuacja ulegnie zmianie, zostaną opracowane szczegółowe wytyczne. Niniejsze wskazówki są monitorowane na bieżąco w odniesieniu do bieżącej sytuacji.
Bardziej szczegółowe wytyczne znajdują się na stronie internetowej Konferencji Episkopatu https://www.cbcew.org.uk/home/our-wok/health-social-care/
Czym jest koronawirus?
Koronawirus należy do rodziny wirusów, które stały się przyczyną zachorowań na SARS (zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej) w latach 2002-2003 na świecie, choć jest on mniej poważny aniżeli SARS. Wirus został nazwany COVID-19. Wirusy z tej rodziny występują powszechnie, a ich wpływ może wahać się od lekkiego do poważnego.
Typowe objawy wywoływane przez wirus to m.in. gorączka i kaszel, które mogą rozwinąć się w zapalenie płuc, powodujące duszności i trudności z oddychaniem. Większość osób zarażonych koronawirusem cierpi na lekkie i średnie zachorowanie przypominające grypę. Ogólnie rzecz biorąc, koronawirus może wywołać bardziej poważne zachorowanie u osób z osłabionych systemem odpornościowym, u osób starszych i u osób z chorobami przewlekłymi jak cukrzyca, rak czy chroniczne choroby płuc. Śmiertelność jest niska i obecnie wynosi ok. 2%, co jest nieco wyższą śmiertelnością niż w przypadku grypy. Niestety wirus ten powoduje wiele obaw ze względu na brak informacji i szerzące się mity.
Najważniejsze rzeczy, które możemy jako katolicy uczynić, to dokładnie przekazywać fakty, uspokajać i działać przeciwko uprzedzeniom wobec osób pochodzenia chińskiego i innych wspólnot.
Istotne jest, abyśmy powstrzymywali nastrój niepokoju. O ile dla wielu osób przebieg choroby jest łagodny, dla mniejszej grupy osób, zwłaszcza dla osób starszych i szczególnie narażonych ze względu na uprzednie zachorowanie na choroby takie jak rak, cukrzyca i choroby serca lub płuc, może być on bardzo poważny. Najważniejsze to dodawać innym otuchy.
Gdzie mogę znaleźć najnowsze informacje?
Sytuacja ulega szybkim zmianom i najnowsze dane znajdują się na rządowej stronie internetowej gov.uk
Dla ogółu społeczeństwa https://publichealthmatters.blog.gov.uk/2020/01/23/wuhan-novel-coronavirus-what-you-need-to-know/
Dla specjalistów https://www.gov.uk/government/pubications/wuhan-novel-coronavirus-background-information
NHS posiada procedury postępowania w przypadkach podejrzenia zakażenia i zakażenia wirusem.
Co należy czynić?
Kluczowe jest tutaj stosowanie zasady stopniowego podejmowania kolejnych kroków i uspokajanie, że najczęściej przebieg choroby jest łagodny. Jeśli pojawią się przypadki zachorowania lub nastąpi wzrost zachorowalności, należy podejmować kolejne kroki odpowiednio do rozwoju sytuacji.
Faza 1: Stan obecny (kilka przypadków w UK, żadnych przypadków zachorowań w lokalnej parafii)
Kluczowe kroki, które parafia ma podjąć:
- Zapewnić, aby wszyscy zachowywali właściwą higienę (należy to czynić niezależnie od sytuacji), zwłaszcza podczas mszy św. i spotkań parafialnych.
Najlepszym sposobem ochrony przed rozprzestrzenianiem się wirusa jest, aby wszyscy stosowali zasady dobrej higieny, które skutecznie przeciwdziała roznoszeniu wirusa. Należy więc wywiesić załączony plakat informacyjny, który mówi nam:
- Catch it – kichaj do chusteczki jednorazowej
- Bin it – wyrzuć chusteczkę do kosza
- Kill it – umyj ręce wodą i mydłem lub żelem do rąk zawierającym alkohol
- Nie dotykaj twarzy, jeżeli nie umyłeś rąk
- Osoby mające objawy podobne do przeziębienia lub grypy, należy poprosić, aby powstrzymały się od przekazywania znaku pokoju w formie dotykowej, otrzymywania komunii św. z Kielicha oraz poinformować je, że mają otrzymywać hostię wyłącznie na rękę (co i tak powinniśmy czynić podczas każdego sezonu grypowego).
- Należy zapewnić porządne i regularne mycie powierzchni, które dotykane są przez wiele osób, np. klamki u drzwi.
- Należy poprosić, aby każda osoba uczestnicząca we mszy św. dezynfekowała ręce z chwilą wejścia do kościoła, używając w tym celu dozowników żelu dezynfekującego
- Należy zapewnić, aby szafarze eucharystii przed rozdzieleniem i po rozdzieleniu komunii św. dezynfekowali dłonie (powinniśmy tak czynić zwyczajowo). Można to uczynić albo dokładnie myjąc ręce (myjąc mydłem i wodą co najmniej przed 20 sekund) w dyskretny sposób tuż przed udaniem się do prezbiterium, albo poprzez dyskretne użycie żelu dezynfekującego do rąk.
- Pamiętajmy o właściwej technice mycia rąk i użycia żelu dezynfekującego. Więcej informacji znajduje się na stronie https://www.nhs.uk/live-well/healthy-body/best-way-to-wash-your-hands/ , dostępny jest również plakat https://www.who.int/gpsc/5may/resources/posters/en/
- Osoby związane z kateringiem w szczególny sposób muszą dbać o higienę rąk, także bardzo istotne jest właściwe mycie kubków, naczyń i przyrządów kuchennych oraz mycie powierzchni roboczych.
Na tym etapie nie jest konieczne zaniechanie komunii św. pod postacią Krwi Pańskiej ani tymczasowe zaprzestanie przekazywania znaku pokoju tak, jak zalecano w 2009 r. podczas pandemii grypy. Tego typu zalecenia zostaną wprowadzone tylko w przypadku wystąpienia poważnej epidemii na terenie UK, co w czasie sporządzania niniejszego dokumentu jest mało prawdopodobne. Osoby, u których wystąpiły objawy przeziębienia lub grypy powinny powstrzymać się od przekazywania znaku pokoju, jeżeli są obecne.
Podczas odwiedzin parafian w domach, należy umyć ręce przed udzieleniem sakramentów. Nie należy odbywać wizyt duszpasterskich osób, które poddają się samoizolacji do czasu jej zakończenia. Należy jednak zaoferować wsparcie przez telefon.
Odwiedziny osób przebywających w domach opieki lub szpitalach powinny odbywać się według zaleceń tamtejszego personelu lub władz sanitarno-epidemiologicznych.
Faza 2. – Pewna liczba zachorowań w społeczności lokalnej lub przypadek zachorowania wśród społeczności danej parafii
Kluczowe zasady, które należy przestrzegać w danej parafii w takich okolicznościach:
- Jest prawdopodobne, że będzie konieczne zaprzestanie rozdzielenia komunii św. pod obiema postaciami (hostię można podawać tylko na rękę).
- Podczas podawania komunii na rękę należy starać się, aby położyć hostię na dłoń osoby przyjmującej w taki sposób, aby nie dotknąć dłoni tej osoby.
- Zaprzestać tymczasowo przekazywania znaku pokoju w sposób fizyczny (dotykowy)
- Pamiętajmy o właściwej technice mycia rąk i użycia żelu dezynfekującego. Więcej informacji znajduje się na stronie https://www.nhs.uk/live-well/healthy-body/best-way-to-wash-your-hands/ , dostępny jest również plakat https://www.who.int/gpsc/5may/resources/posters/en/
- Podczas odwiedzin parafian w domach, należy umyć ręce przed udzieleniem sakramentów. Nie należy odbywać wizyt duszpasterskich u osób, które poddają się samoizolacji do czasu jej zakończenia. Należy jednak zaoferować wsparcie przez telefon.
- Należy tymczasowo zaprzestać wszelkiego cateringu (podawania herbaty, kawy itp.) podczas dużych zgromadzeń parafialnych, gdzie wiele osób dotyka kubków, przyrządów kuchennych, ciastek itp.
Faza 3. – Liczne przypadki zachorowań w lokalnych parafiach
W obecnej chwili jest to mało prawdopodobne, ale nie wykluczone, że Faza 3 nastąpi. Może nastąpić w skali dekanatu, diecezji lub całego kraju.
- Władze publiczne ogłoszą zalecenia ogólne dotyczące tymczasowego zakazu dużych zgromadzeń publicznych, a zatem wtedy będziemy wiedzieli, że wkroczyliśmy w tę fazę. Taka sytuacja występuje obecnie np. w Singapurze.
- Msze św. i sprawowanie liturgii w miejscach publicznych oraz zgromadzenia parafialne powinny zostać zawieszone. Szczegółowe wytyczne zostaną wydane, jeżeli dojdziemy do tej fazy. Lecz w chwili powstawania niniejszego dokumentu nie jest to konieczne. Zostały opracowane odpoweidnie schematy postępowania do użytku dla Ordynariuszy, gdyby ich zastosowanie stało się wskazane.